Son Sürümde Yapılan

Sunucu değişikliği programa işlendi.

Yönetici Notu

E-Defter kullanan ve günlük 15.000 alış ve 15.000 satış faturasından aşağı işlem hacmi olan bir başka ifade ile yıllık yevmiye kayıt sayısı 12 milyon ve aşağısında olan firmaların denetimi için üretilmektedir.

Genel Bilgi

Mevcut firmaların tahminen %99`u bu programın kapsama alanındadır. Çok büyük işlem hacmi olan firmalar için talebe bağlı olarak daha sonra farklı alt yapıda çalışan benzer bir uygulama yapılacaktır.

Program C# programlama diliyle, Visual Studio 2022 platformu üzerinde kodlanmaktadır. Kodlama sonrasında üretilen ".exe" üzerinde, bu aşamada kod karıştırma (obfuscation) işlemi yapılmamıştır.

Ön İzleme

e-Defterleri (e-yevmiye, e-kebir ile bu defterlerin beratları) ön izleme ve e-belgeleri (e-fatura, e-irsaliye vb.) ön izleme kısmı yapıldı. Burada belge gösterici kalıp dosyası olarak GİB tarafından dağıtılan standart kalıp kullanıldı. Böylece e-belgelerin değerlerinin doğru yansıtılması doğrultusunda hareket edildi.

Dış Veri Alma

e-Defter: İbraz edilen e-defterler (e-yevmiye, e-kebir ve bunların beratları) için ara yüz tasarlandı.

Burada e-defterler tekli/çoklu dosya olarak veya klasör olarak eklenebiliyor veya sürükle bırak yapılabiliyor. Klasör seçilirse o klasörün tüm alt klasörleri de taranıyor. Sıkıştırılmış paketler (.zip formatında) da okunabiliyor.

Defterlerin tek bir mükellefe ve tek bir yıla ait olması ve mükerrer olmaması sağlandı. Ara yüzde ayrıca dönemler itibarıyla eksik defter ibrazı var mı hemen görmek mümkün.

İbraz edilen e-defterler ile bunların beratları için otomatik teslim alma tutanağı hazırlanabiliyor. Mükerrer defter ve beratlardan sakınma için tüm defterlerin tek bir dosya olarak paketlenmesi seçeneği de eklendi.

İbraz edilen defterler içinde e-yevmiye defter verilerini içeri aktarma fonksiyonu tamamlandı. Bilgisayar kaynaklarını optimal kullanım amacıyla defter-i kebirin gerektiğinde bu yevmiye kayıtlarından otomatik üretilmesi düşünüldü.

e-Beyanname: "*.Pdf" ve "*.Xml" formatında beyannamelerden içeri aktarma yapılabilir hale getirildi.

Yevmiye

Yevmiye kayıtları bir ızgara nesnesinde gösteriliyor. Burada istenen kaydı bulma ve arama işlemini F3 tuşuyla tekrarlama, büyükten küçüğe veya küçükten büyüğe sıralama ve Excel`in veri filtreleme ve süzme, özel filtreleme işlemleri benzer komutlarla bu ızgarayı zenginleştiriyor, ekstradan burada 1 milyon satır sınırı yok. Filtrelenen seçimler Excel`e veya ".Csv" dosyasına aktarılabiliyor.

Her bir yevmiye defterlerinin, kapak bilgileri olarak tabir ettiğimiz; mükellefin iletişim ve adres bilgileri, meslek mensubunun isim (unvan) ve iletişim bilgileri, defterin dönemi, oluşturma tarihi, oluşturan, açıklama ve kullanılan yazılım bilgileri de istenirse tetkik edilebilir.

Yevmiye kayıtlarından üretilen bilgilerimiz aşağıdaki gibidir:

Defter-i Kebir: Kullanılan hesaplar, ana hesap bazında veya alt hesaplar bazında toplam ve bakiyeli seçenekleriyle listelenebilir. Görülen alt hesap veya ana hesaba ait tüm alt hesaplar Excel`e aktarılabilir. Tüm ana hesaplar da istenirse tek sayfa veya her bir ana hesap ayrı bir sayfa olacak şekilde Excel`e aktarılabilir. Günlük işlem grafiği üretilebilir. Seçilen kebir kaydına ait yevmiye maddesinin klasik usulde gösterimine bakılabilir. Ana hesabın nasıl çalıştığı ve denetlenmesine ilişkin ipuçları gösterilebilir.

Mizan: İstenilen tarih aralığında mizan üretilebilir. İstenilen başlangıç ve bitiş yevmiyesi seçilerek (varsayılan ilk ve son) mizan üretilmesi özelliği, kapanış kayıtları yapılmış bir e-yevmiye defteri üzerinde kapanış kayıtları öncesi mizanın görülebilmesine olanak sağlıyor. Alt hesapların mizan üzerinde veya ayrı bir yavru bir mizan üzerinde gösterini yapılabiliyor. Mizan, Excel`e aktarılabilir. Mizanda veya yavru mizanda seçilen ana hesap veya alt hesabın aylık toplamları ayrıca gösterilebilir.

Bilanço: e-Yevmiye verilerinden, istenirse muhasebe fişleri, istenirse mizan oluşturulup bakiyeleri yöntemi yoluyla dönem başı ve dönem sonu bilanço üretilebilir. Üretilen bilanço Excel`e ihraç edilebilir, yazdırılabilir veya ".pdf" dosyası olarak kaydedilebilir.

Gelir Tablosu: e-Yevmiye verilerinden gelir tablosu üretilebilir. Üretilen gelir tablosu Excel`e ihraç edilebilir, yazdırılabilir veya ".pdf" dosyası olarak kaydedilebilir.

Bağlantılı Hesaplar: Seçilen ana hesap(lar) ile bağlantılı çalıştığı diğer ana hesapların ve bunların birlikte yevmiye kayıtlarının görülebilmesi için tasarlandı. Yevmiye kayıtlarını klasik usulde tetkik ve ilgili ana hesaba ilişkin düzenlemeleri görmek ve istenilen kısımları Excel`e ihraç etmek mümkün hale getirildi.

Özet Tablolar: Mevcut veriler üzerinde satırlar sütun hale getirilmek suretiyle bir çok özet tablo üretilebilir. Ayrıca aylık-üç aylık dönemler, belge tipleri de satır veya sütun etiketlerine eklenebilir hale getirilmiştir.

Denetleme İşlemleri

Bu bölümde, yevmiye kayıtları denetime tabi tutuluyor.

Genel Bakış: Miktarlı muhasebe yapılmış mı, defter dili Türkçe mi, yabancı para kaydı var mı, maliyet hesaplarında 7/A veya 7/B seçeneklerinden hangisi kullanılmış, kapanış kayıtları yapılmış mı, meslek mensubu sayısı, oluşturan sayısı, yazılım sayısı, ilk-son-toplam yevmiye maddesiyle kayıtlar, borç ve alacak kayıtları sayı ve tutarları.

Temel Kontroller: Yevmiye ve kayıtlar müteselsil mi, uyumlu mu, açıklama yapılmış mı, borç-alacak kayıtları eşit mi, alt hesap bulunmayan ana hesap var mı, mükerrer ana-alt hesaplar var mı, belge bilgileri girilmiş mi, belge tarihi boş mu bırakılmış, kayıtlar zamanında (10-45 gün) yapılmış mı, yabancı para birimi doğru yazılmış mı, tüm ayların defteri var mı, aylık bazda mı defter tutulmuş, zamanında oluşturulmuş mu, başlama-bitiş-oluşturma tarihleri uyumlu mu, unvan-iletişim-faaliyet kodu-adres bilgileri girilmiş mi?

Bakiyeler: Aktif, pasif ve gelir tablosu kalemlerinde ters bakiyeye düşen hesaplar var mı, enflasyon düzeltmesi kurallarına göre kullanılması-kullanılmaması gereken hesaplar-sıfırlanması gereken hesaplar denetimi, 700-800`lü hesapların bakiyesi, 900`lü hesapların eşitlik denetimi, alt hesaplar ve gün sonu seçenekleriyle.

Hesap Gezgini: Listelenen ana hesaplar veya bunların alt hesapları üzerinde grafiksel tetkik, Benford analizi ve tekdüzen temel bilgileri ve denetleme bilgilerinin gösterimi içeren hızlı bir tur atma aracıdır.

Analizler

Üretilen kebir defteri veya hesap gezgini üzerinde seçilen ana hesap veya alt hesap bazında yapılacak analizler için nesne yönelimli programlama (OOP=object oriented programming) mantığı ile üretilen nesne bilgileri aşağıdaki gibidir:

Benford Analizi: Seçilen hesaba ait bu hesabın borç-alacak karakterine uygun olarak seçilen veri seti üzerinde rakamların tekrarlanma sıklıkları bu nesne vasıtasıyla analiz edilmektedir. Seçime bağlı olarak bu veri setinden 0`lar ve/veya kuruşlar atılmaktadır. Analiz yöntemleri olarak Mutlak Ortalama Sapma, Ki Kare, Z Skoru ve Ortalama Sapma kullanılmaktadır.

Yapılan analiz türleri; birinci basamak testi, ikinci basamak testi, ilk iki basamak testi, ilk üç basamak testi , ilk dört basamak testi, mükerrer sayılar testi, yuvarlama testi ve son iki basamak testi şeklindedir. Analiz sonunda üretilen grafik veya ızgaralar sağ tıklayınca açılan menü yöntemiyle başka platformlara ihraç edilebilmektedir.

Günlük İşlem Grafikleri: Seçilen hesaba ait borç-alacak kayıtları ile günlük bakiye miktarları günlük olarak grafik şeklinde gösterilmektedir. Hesabın karakterine göre ters bakiyeye düşmesi ayrıca belirtilmektedir. Böyle bir yıllık hesap hareketlerini ve işlem hacmini analiz edebilmek mümkün hale gelmektedir. Grafik üzerinde hareket edildikçe o güne ait bilgiler ek olarak kullanıcıya gösterilmektedir.

Mali Tablo Analizleri: Üretilen veya beyan edilen mali tabloların "Mali tablolar analizi" programına entegre edilmesi sağlandı.

Diğer İşlemler

Tamamlandıkça burada yer verilecektir. Örneğin;
a) Satış faturalarının, alış faturalarının, e-defter dışındaki formatların dış veri olarak okunması...
b) Alınan bu dış verilerle, defter kayıtlarının, defter kayıtlarıyla verilen beyannamelerin karşılaştırılması...
d) Çeşitli kontroller; döviz kurları, ödemeye tevsik, vb.
e) Çeşitli senaryolar; Donuk Hesaplar, Döviz Kurları, Örtülü Sermaye, İştirak Kazançları vb. 100’lerce senaryo>
f) Yeniden hesaplama; adat, bordro, amortisman hesaplama, yaşlandırma, vb.